@conference{Vougioukli2013,
title = {Η παρουσία της Θράκης στον Καλλίμαχο: Ποιητική και πολιτική},
author = {Anthi Vougioukli},
year = {2013},
date = {2013-00-01},
booktitle = {Πρακτικά του 7ου Συνεδρίου Μεταπτυχιακών και Υποψηφίων Διδακτόρων Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου},
volume = {A},
pages = {326-335},
address = {Αθήνα},
organization = {Faculty of Philology, National and Kapodistrian University of Athens},
abstract = {Η γεωγραφική πανσπερμία αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο χαρακτηριστικό της ποίησης της ελληνιστικής περιόδου. Ο σύγχρονος μελετητής των ποιημάτων αυτής της, συχνά παρεξηγημένης και εν πολλοίς σκοτεινής για εμάς, ιστορικής περιόδου βρίσκεται μπροστά σε στίχους που βρίθουν τοπωνυμίων, συχνά εξεζητημένων γεωγραφικών και μυθολογικών αναφορών. Η σαφής αυτή τάση πολλών ποιητών της ελληνιστικής περιόδου προβάλλει ακόμη πιο ανάγλυφα στο έργο του Καλλίμαχου του Κυρηναίου, του κατεξοχήν poeta doctus της Αλεξάνδρειας. Ο σκοπός του παρόντος άρθρου είναι διττός: αφενός συγκεντρώνουμε τις σημαντικότερες γεωγραφικές αναφορές που σχετίζονται με τη Θράκη στο έργο του Καλλιμάχου, με έμφαση στα Αἴτια, τους Ἰάμβους και τους Ὓμνους, και αφετέρου επιχειρούμε να τις ερμηνεύσουμε, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, εγγράφοντάς τες στο ιστορικό, πολιτισμικό και πολιτικό τους πλαίσιο, την αυλή, δηλαδή, των Πτολεμαίων καθώς και την ευάριθμη κοινότητα εκπατρισμένων Ελλήνων πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς του ελληνιστικού βασιλείου της Αιγύπτου. Ερευνώντας τα ιστορικά δεδομένα της Αιγύπτου των τριών πρώτων Πτολεμαίων κατά τον τρίτο αι. π.Χ. καθώς και αρχαιολογικά δεδομένα, θα υποστηρίξουμε τεκμηριωμένα τη θέση μας: η Θράκη με τα τοπωνύμια και τους μυθικούς ήρωές της αναφέρεται στο έργο του Καλλιμάχου όχι τυχαία, αλλά με στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτικών και πολιτισμικών επιδιώξεων των ευεργετών του. Συγκεκριμένα, οι αναφορές στη Θράκη έχουν άμεση συνάφεια με την επεκτατική πολιτική των Πτολεμαίων στις παραθαλάσσιες περιοχές του Βόρειου Αιγαίου και της Θράκης, όπως μαρτυρείται άλλωστε και από ιστορικούς της ελληνιστικής εποχής, όπως ο Πολύβιος. Ο Καλλίμαχος, όπως και άλλοι «αυλικοί» ποιητές της περιόδου, αναλάμβαναν να προπαγανδίσουν τεχνηέντως, μετουσιώνοντας την ποιητικά, την πολιτική ατζέντα των πατρόνων τους. Θα αναδείξουμε, τέλος, ότι οι αναφορές στη Θράκη στα συγκεκριμένα ποιητικά αποσπάσματα εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο των πληθωριστικών γεωγραφικών αναφορών που ανασυστήνουν ποιητικά όλο τον τότε γνωστό κόσμο της ανατολικής Μεσογείου, με κέντρο την Αλεξάνδρεια και περιφέρεια την ηπειρωτική Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και τα μικρασιατικά παράλια, ώστε να δημιουργηθεί ποιητικά η αίσθηση μιας οικουμενικής πολιτικής και πολιτισμικής ταυτότητας ή μιας νέας, επινοημένης ελληνικότητας, την οποία απολαμβάνουν οι υπήκοοι των Πτολεμαίων.},
keywords = {},
pubstate = {published},
tppubtype = {conference}
}
